Η σύσταση του μητρικού γάλακτος αλλάζει ανάλογα με την ηλικία του βρέφους, τις ανάγκες του και την ώρα της ημέρας κατά την οποία παράγεται.
Η γαλακτογένεση ξεκινά ήδη μετά το 1ο τρίμηνο της κύησης. Στο 2ο μισό της εγκυμοσύνης αρχίζει να παράγεται το “πύαρ” ή “πρωτόγαλα”, ωστόσο η έκκρισή του πριν τον τοκετό αναστέλλεται από τα υψηλά επίπεδα προγεστερόνης. Μόλις απομακρυνθεί ο πλακούντας και πάψει η ανασταλτική δράση της προγεστερόνης η προλακτίνη ξεκινά τη δράση της!
- Πύαρ: το γάλα που παράγεται από την 1η ως την 4η ημέρα ζωής. Είναι πλούσιο σε πρωτεΐνες (ανοσοσφαιρίνες, δηλαδή αντισώματα), λευκοκύτταρα και γενικά ουσίες που ενισχύουν την άμυνα του οργανισμού του νεογνού. Έχει κιτρινωπό χρώμα λόγω της καροτίνης, μιας πρόδρομης ουσίας της βιταμίνης Α.
- Μεταβατικό γάλα: παράγεται μεταξύ της 4ης και 14ης ημέρας ζωής, όταν και παρατηρείται σταδιακή μείωση της περιεκτικότητας του γάλακτος σε πρωτεϊνες και νάτριο.
- Ώριμο γάλα: παράγεται μετά τη 14η μέρα θηλασμού. Ο ημερήσιος όγκος κυμαίνεται μεταξύ 600-900 ml. Μεταξύ άλλων το μητρικό γάλα περιέχει:
- 87% νερό, γεγονός που εξηγεί γιατί το μητρικό γάλα επαρκεί για την ενυδάτωση του βρέφους ακόμα και στις υψηλές θερμοκρασίες του καλοκαιριού.
- λιπαρά οξέα μακράς αλύσου, ουσίες απαραίτητες για την ανάπτυξη του εγκεφάλου και της όρασης.
- πρωτεϊνες, κυρίως καζεϊνη και ορολευκωματίνη αλλά και ανοσοσφαιρίνες για ενίσχυση της άμυνας του οργανισμού.
- ορμόνες που ρυθμίζουν το μεταβολισμό και την όρεξη του νεογνού.
Οφέλη μητρικού θηλασμού για μητέρα και παιδί
Για το παιδί | Για τη μητέρα |
---|---|
Λιγότερες λοιμώξεις αναπνευστικού/ γαστρεντερικού | Ταχύτερη απώλεια βάρους μετά τον τοκετό |
Λιγότερες ωτίτιδες | Μείωση κινδύνου για καρκίνο μαστού |
Μείωση κινδύνου οξείας λεμφοβλαστικής λευχαιμίας | Αντισύλληψη μέσω αμηνόρροιας της γαλουχίας |
Μείωση κινδύνου για σύνδρομο αιφνίδιου βρεφικού θανάτου | Πιθανή μείωση καρδιαγγεικού κινδύνου και κινδύνου ανάπτυξης σακχαρώδη διαβήτη τύπου ΙΙ |
Πιθανή μείωση συχνότητας ατοπικών παθήσεων | |
Πιθανή μείωση κινδύνου παχυσαρκίας | |
Ενίσχυση δεσμού μητέρας – παιδιού |
Τεχνική – θέσεις θηλασμού
Πώς ξέρουμε ότι το μωρό έχει πάρει τη σωστή θέση για να θηλάσει;
Όταν το μωρό ρουφάει το γάλα φαίνονται οι κινήσεις της κάτω γνάθου που στην αρχή είναι γρήγορες και μετά πιο αργές και ρυθμικές.