Τεχνική και θέσεις θηλασμού – Συμβουλές

Τεχνική και θέσεις θηλασμού – Συμβουλές

Τεχνική – θέσεις θηλασμού

Πώς ξέρουμε ότι το μωρό έχει πάρει τη σωστή θέση για να θηλάσει;

Όταν το μωρό ρουφάει το γάλα φαίνονται οι κινήσεις της κάτω γνάθου που στην αρχή είναι γρήγορες και μετά πιο αργές και ρυθμικές.

Ποιές θέσεις θηλασμού υπάρχουν;

Θέση αγκαλιάς ή κλασική θέση

η θέση που συνήθως επιλέγεται. Στην θέση αυτή το κεφάλι του βρέφους ακουμπά και στηρίζεται στο μπράτσο της μητέρας

Θέση «αντίστροφης αγκαλιάς»

θέση στην οποία το κεφάλι του βρέφους υποστηρίζεται από το χέρι της μητέρας που το καθοδηγεί εύκολα προς την θηλή.

Πλαϊνή θέση

Το βρέφος τοποθετείται κάτω από το βραχίονα της μητέρας του σε πλαϊνή θέση. Η θέση αυτή βολεύει τις μητέρες που πρόσφατα γέννησαν με καισαρική τομή ή έχουν μεγάλους μαστούς.

Ξαπλωτή θέση

βολική για τις πρώτες μέρες που ορισμένες μητέρες δυσκολεύονται να καθίσουν σε πιο όρθια θέση.

Φυσική στάση θηλασμού

θηλασμός σε ημικαθιστή στάση, με το νεογνό να βρίσκεται στο ύψος του θώρακα, ενώ τοποθετείται κατά μήκος του σώματος της μητέρας του.

Πώς θα καταλάβω ότι το μωρό μου πεινάει;

Τα βρέφη που θηλάζουν δεν έχουν συγκεκριμένο πρόγραμμα. Καθορίζουν εκείνα τη διάρκεια και τη συχνότητα των γευμάτων. Θηλάζοντας όποτε και για όσο εκείνα επιθυμούν, ικανοποιούν το αίσθημα πείνας και δίψας τους, ενώ παράλληλα ρυθμίζεται η παραγωγή του γάλακτος της μητέρας και προσαρμόζεται στις ανάγκες των βρεφών.

Σημαντικό είναι οι μητέρες να μπορούν να αναγνωρίσουν έγκαιρα τα πρώτα σημάδια πείνας των βρεφών τους και να ανταποκρίνονται κατάλληλα σε αυτά. Το κλάμα είναι ένα γνωστό σημάδι που μπορεί να φανερώνει ότι το βρέφος πεινάει, ωστόσο αποτελεί καθυστερημένο σημείο πείνας. Ένα βρέφος που κλαίει πολύ πιθανό να μη μπορέσει να προσκολληθεί στον μαστό, ώστε να θηλάσει ικανοποιητικά. Πρώιμα σημάδια πείνας που οι μητέρες πρέπει να αναγνωρίσουν ώστε να προλάβουν το κλάμα που θα δυσχεράνει τη διαδικασία της σίτισης είναι όταν το βρέφος:

  • βάζει τα χεράκια στο στόμα
  • ανοιγοκλείνει το στόμα
  • βγάζει έξω τη γλώσσα, κάνει σα να γλείφεται
  • παράγει με τα χειλάκια του ήχους που μοιάζουν με πιπίλισμα
  • μοιάζει ανήσυχο
  • μοιάζει να αναζητά το στήθος
  • κινεί τα άκρα του ή το κεφαλάκι του δεξιά αριστερά
  • κάνει γκριμάτσες

Πώς θα καταλάβω ότι ένα βρέφος που θηλάζει τρώει αρκετά;

Η εκτίμηση της αποτελεσματικότητας του θηλασμού μετά την έξοδο από το μαιευτήριο απαιτεί την τακτική παρακολούθηση από τον παιδίατρο. Η Αμερικάνικη Παιδιατρική Ακαδημία συστήνει επανεξέταση του βρέφους σύντομα μετά την έξοδο από το μαιευτήριο (3η-5η μέρα ζωής) και καταγραφή παραμέτρων που σχετίζονται με την παρακολούθηση του βρέφους και την επάρκεια του θηλασμού.

Τις πρώτες ημέρες της ζωής το βρέφος φυσιολογικά χάνει βάρος. Η μέγιστη απώλεια παρουσιάζεται το 3ο 24ωρο ζωής και φτάνει περίπου το 7 % του βάρους γέννησης. Στην πορεία το βάρος αρχίζει να αυξάνει ώστε το βάρος γέννησης επανακτάται συνήθως μέχρι την 15η μέρα ζωής. Στα θηλάζοντα βρέφη παρατηρείται μεγαλύτερη απώλεια βάρους και καθυστερημένη επάνοδος στο βάρος γέννησης σε σχέση με όσα σιτίζονται με τροποποιημένο γάλα αγελάδος. Σημαντική εικόνα για την επάρκεια σίτισης του θηλάζοντος ειδικά βρέφους δίνει η παρακολούθηση της διούρησης και των κενώσεων.

Το 1ο 24ωρο ζωής η πλειοψηφία των νεογνών αποβάλλει το μηκώνιο (παχύρρευστες σκουρόχρωμες κενώσεις). Τις επόμενες μέρες η σύσταση των κενώσεων αλλάζει και αυξάνεται ο αριθμός τους, ώστε την 4η-5η μέρα ζωής τα θηλάζοντα βρέφη να εμφανίζουν 4 περίπου κενώσεις, κίτρινες, μαλακές ή υδαρείς, με σποράκια. Τις πρώτες 4-6 εβδομάδες ζωής το θηλάζον βρέφος ενδεχομένως να εμφανίζει κένωση μετά από κάθε θηλασμό! Στη συνέχεια η συχνότητα και η σύσταση των κενώσεων αλλάζει, με διαστήματα ακόμη και μερικών ημερών χωρίς κένωση, ειδικά μετά την εισαγωγή των στερεών τροφών.

Όσον αφορά τη διούρηση, το 1ο 24ωρο αναμένονται μία με δύο βρεγμένες πάνες. Το 2ο-3ο 24ωρο μπορεί να παρατηρηθεί πορτοκαλί χρώση των ούρων από κρυστάλλους ουρικού οξέος. Τις επόμενες μέρες η ποσότητα των ούρων αυξάνει και ως το τέλος της πρώτης εβδομάδας το βρέφος ουρεί τουλάχιστον 6 φορές την ημέρα και τα ούρα είναι διαυγή ή υποκίτρινα.

Στο σημείο αυτό αξίζει να τονιστεί η σημασία παρακολούθησης του ικτέρου τις πρώτες ημέρες ζωής, έτσι ώστε να γίνει έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση ενδεχόμενης σοβαρής υπερχολερυθριναιμίας. Ένας από τους παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση υπερχολερυθριναιμίας είναι ο αποκλειστικός μητρικός θηλασμός, ειδικά όταν υπάρχουν ενδείξεις ότι το νεογνό δε σιτίζεται σωστά και επαρκώς, όπως για παράδειγμα όταν η απώλεια βάρους του είναι μεγάλη. Για να προληφθεί ο ίκτερος λόγω μητρικού θηλασμού και η αφυδάτωση του νεογνού, συστήνεται συχνότητα 8-12 γευμάτων ημερησίως μέχρι την εδραίωση της γαλουχίας, ενώ ακολούθως τα γεύματα μπορεί να μειωθούν, ανάλογα και με τις απαιτήσεις του βρέφους. Σε περίπτωση που όλα εξελιχθούν ομαλά, το θηλάζον βρέφος πρέπει να επανεκτιμηθεί σε δύο εβδομάδες και στη συνέχεια ανάλογα με την κρίση του παιδιάτρου.

Πώς μπορεί να επηρεάσει το θηλασμό η υπερπαραγωγή γάλακτος;

Ορισμένες μητέρες παράγουν μεγαλύτερη ποσότητα γάλακτος από άλλες. Η υπερπαραγωγή γάλακτος μπορεί να προκαλέσει δυσκολίες στην γαλουχία και το θηλασμό. Η έγκαιρη εκτίμηση στα περιπτώσεις αυτές θα μειώσει τον κίνδυνο στάσης γάλακτος, απόφραξης πόρου και μαστίτιδας.

Σε περιπτώσεις υπερπαραγωγής γάλακτος το βρέφος ενδέχεται να παρουσιάσει άρνηση του στήθους, σημεία που υποδηλώνουν πνιγμονή, ανησυχία, κολικούς, αναγωγές, ερυγές, λόξυγγα και διαρροϊκές κενώσεις.

Μέθοδοι που μπορούν να βοηθήσουν είναι:

  • ο θηλασμός από τον ένα μαστό για συνεχή γεύματα. Ακολουθεί θηλασμός από τον άλλο μαστό. Η μείωση της συχνότητας που χρησιμοποιείται ο κάθε μαστός μειώνει την παραγωγή γάλακτος. Αν ο μαστός που δε χρησιμοποιήθηκε είναι ιδιαίτερα διογκωμένος και είναι δύσκολο να χρησιμοποιηθεί, μπορεί να γίνει μία προσπάθεια αποσυμφόρησης με σύντομη άντληση με το χέρι ή με αντλία.
  • το μερικό άδειασμα των μαστών πριν τον θηλασμό με θήλαστρο. Έπειτα το μωρό θηλάζει, δε δυσανασχετεί από την μεγάλη ροή του γάλακτος και δεν στερείται το πλούσιο σε λίπος οπίσθιο κλάσμα του μητρικού γάλακτος.
  • η φαρμακευτική αγωγή σε ιδιαίτερες, δύσκολες περιπτώσεις και πάντα σε συνεννόηση με γιατρό.

Έχω δίδυμα; Πώς τα θηλάζω;

Η ποσότητα και η σύσταση του μητρικού γάλακτος μπορούν να προσαρμοστούν στα επίπεδα που χρειάζονται για το τάισμα διδύμων. Οι μητέρες που γεννούν περισσότερα από ένα μωρά πρέπει να γνωρίζουν ότι όσο περισσότερο θηλάζουν τόσο περισσότερο γάλα παράγουν και έτσι είναι σε θέση να καλύψουν πλήρως τις διατροφικές ανάγκες των μωρών τους.

Προτεινόμενοι τρόποι θηλασμού διδύμων:

  • Ταυτόχρονα: Η μητέρα τοποθετεί στο στήθος αρχικά το βρέφος που χρειάζεται περισσότερη βοήθεια και στη συνέχεια αφού το υποστηρίξει με το ένα χέρι της, βοηθά το άλλο βρέφος να συλλάβει το στήθος. Στην αρχή η μητέρα θα χρειασθεί βοήθεια ώστε να τοποθετήσει τα βρέφη ταυτόχρονα και κατάλληλα στο στήθος και να εξασφαλισθεί η σωστή προσκόλληση στον μαστό και ο αποτελεσματικός θηλασμός.
    Συμβουλή: Όταν τα δίδυμα θηλάζουν ταυτόχρονα είναι προτιμότερο στον κάθε θηλασμό οι μαστοί να προσφέρονται στα μωρά εναλλάξ. Έτσι επιτυγχάνεται ισότιμη διέγερση και στους δυο μαστούς γιατί τα βρέφη δεν έχουν την ίδια ικανότητα θηλασμού (δύναμη θηλαστικής κίνησης, αντοχή). Μάλιστα, το πιο «δραστήριο» βρέφος θηλάζοντας πότε από τον ένα και πότε από τον άλλο μαστό, διεγείρει το αντανακλαστικό της καθόδου του γάλακτος και για το άλλο δίδυμο.
  • Ξεχωριστά: Kάθε βρέφος θηλάζει κάθε φορά που πεινάει και ακολουθεί το άλλο. Τις πρώτες μέρες, αν η μητέρα θηλάζει κάθε βρέφος ξεχωριστά, τα νεογέννητα μπορούν να τα επιτύχουν καλύτερα τον θηλασμό. Ο ξεχωριστός θηλασμός δίνει στη μητέρα τη δυνατότητα να εξοικειωθεί καλύτερα με το κάθε βρέφος και να αντιληφθεί τις ανάγκες και τις δυνατότητες για θηλασμό κάθε βρέφους ξεχωριστά. Συμβουλή: Μπορεί επίσης να γίνει συνδυασμός των θηλασμών. Για παράδειγμα, η μητέρα ξεκινάει να θηλάζει πρώτα το ένα βρέφος και όταν αυτό αρχίζει να επιβραδύνει το ρυθμό θηλασμού τοποθετεί το δεύτερο βρέφος στο στήθος. Όταν το δεύτερο αρχίζει να μοιάζει ικανοποιημένο, το πρώτο επιστρέφει στο στήθος για να ολοκληρώσει τον θηλασμό. Το δεύτερο βρέφος με τη σειρά του επιστρέφει στο στήθος για να ολοκληρώσει τον θηλασμό του.
Σχετικά Άρθρα
Μητρικό γάλα: διατροφική αξία και οφέλη

Η σύσταση του μητρικού γάλακτος αλλάζει ανάλογα με την ηλικία του βρέφους, τις ανάγκες του και την ώρα της ημέρας Διαβάστε περισσότερα

Διατροφή μητέρας και θηλασμός

Πώς πρέπει να τρέφομαι όσο θηλάζω; Για την θηλάζουσα μητέρα συστήνεται μια ισορροπημένη διατροφή όπως και στην περίοδο της εγκυμοσύνης. Διαβάστε περισσότερα

Αποθήκευση και διατήρηση μητρικού γάλακτος

Πώς αποθηκεύω και διατηρώ το μητρικό γάλα; Η πρώιμη επιστροφή στην εργασία για πολλές γυναίκες είναι βασικός λόγος για τη Διαβάστε περισσότερα

Συμβουλές αποθηλασμού

Κάποια συμβουλή για επιτυχή αποθηλασμό; Όταν η μητέρα ή/και το βρέφος/νήπιο το επιθυμούν ή είναι ιατρικά απαραίτητο να σταματήσει ο Διαβάστε περισσότερα