Τι μπορεί να κάνει ένα νεογέννητο τις πρώτες εβδομάδες ζωής

May 31, 2021 by varanaki

Πάμε να δούμε μαζί το τι μπορεί να κάνει ένα νεογέννητο τις πρώτες εβδομάδες της ζωής του, αλλά και χρήσιμες συμβουλές για να εξασφαλίσετε την καλή υγεία και τη σωστή ανάπτυξη του μωρού σας!

Η πρώτη σας φορά ως γονιός αποτελεί μια περίοδο απόλυτης ευτυχίας, αλλά – παράλληλα – μεγάλης ανησυχίας και φόβου.

Πλέον, εισέρχεστε σε… άγνωστα νερά, ενώ συχνά δέχεστε αντικρουόμενες πληροφορίες και συμβουλές σχετικά με την ανάπτυξη και τη φροντίδα του μωρού σας, που σας δημιουργούν ακόμα περισσότερες αμφιβολίες για το αν κάνετε το καλύτερο για αυτό.

Στο νέο αυτό περιβάλλον πρέπει να προσαρμοστεί – εκτός από εσάς – και το μωρό σας, το οποίο μεταβαίνει από μια κατάσταση πλήρους βιολογικής εξάρτησης με τη μητέρα του σε μια κατάσταση «διαφοροποίησης» από αυτήν.

Στη μεταβατική αυτή περίοδο, εσείς αποτελείτε για το νεογέννητο το μόνο εκπρόσωπο του περιβάλλοντος, αυτόν από τον οποίο εξαρτάται η ικανοποίηση των αναγκών του.

Η ανασφάλεια σχετικά με τον νέο σας ρόλο είναι απόλυτα λογική, όμως δε χρειάζεται πανικός!

Στο συγκεκριμένο άρθρο θα δούμε το τι μπορεί να κάνει ένα νεογέννητο τις πρώτες εβδομάδες της ζωής του, αλλά και κάποιες χρήσιμες συμβουλές για τους νέους γονείς.

Η σωστή ενημέρωση είναι εξαιρετικά σημαντική, καθώς θα σας βοηθήσει να κατανοήσετε βαθιά το μωρό σας και τις δυνατότητές του, αλλά και να προετοιμαστείτε καλύτερα για όσα θα κληθείτε να αντιμετωπίσετε.

Ας ξεκινήσουμε!

Τι κάνει ένα νεογέννητο

Το νεογνό – ήδη από τις πρώτες ημέρες ζωής – είναι ικανό να αλληλεπιδρά με το περιβάλλον.

Κινείται στο άκουσμα της ανθρώπινης φωνής, προσανατολίζεται στο γάλα της μητέρας, προσηλώνει το βλέμμα στο ανθρώπινο πρόσωπο και μιμείται κινήσεις.

Για παράδειγμα, προβάλλει τη γλώσσα, ανοίγει το στόμα, κ.λπ.

Ακόμη, το νεογέννητο μωράκι αλληλεπιδρά βλεμματικά με τον γονέα, ηρεμεί και ακούει όταν του μιλάει, ενώ κάνει έντονες κινήσεις, παράγοντας φωνούλες, όταν αυτός σταματάει.

Μέσα από τη διαδικασία της φροντίδας του βρέφους, ενδυναμώνει η σχέση μητέρας – παιδιού, κάτι που επηρεάζει θετικά την εξέλιξή του.

Με τον καιρό, η μητέρα ξεκινά να αντιλαμβάνεται τα “μηνύματα” που της στέλνει το μωρό της και μαθαίνει πώς να απαντάει σε αυτά.

Σιγά σιγά, η ίδια αισθάνεται αυτοπεποίθηση, καθώς νιώθει ότι καλύπτει τις σωματικές και ψυχολογικές ανάγκες του μωρού της.

Ο θηλασμός αποτελεί σημαντικό χαρακτηριστικό αυτής της περιόδου, καθώς παρέχει στο νεογέννητο, όχι μόνο βιολογική, αλλά και ψυχική «τροφή».

Βέβαια, ακόμα και οι μητέρες που δεν είναι εφικτό να θηλάσουν ή αποφασίζουν να μην το κάνουν, μπορούν να καλλιεργήσουν αυτή τη σχέση με το μωρό τους.

Η σίτιση με μπιμπερό, η στενή σωματική επαφή και η σταθερή αλληλεπίδραση, που έχει ανάγκη, τόσο το βρέφος, όσο και η μητέρα, είναι ο τρόπος για την επίτευξή της.

Πάμε να δούμε αναλυτικά τι μπορεί να κάνει ένα νεογέννητο όσον αφορά τον ύπνο, την επικοινωνία, την ακοή, την όραση, την όσφρηση και τη γεύση, τον πρώτο μήνα.

Ο ύπνος του νεογέννητου

Τις πρώτες μέρες ζωής του μωρού παρατηρούνται, συνήθως, μεγάλες περίοδοι ύπνου, που διακόπτονται από μικρότερες περιόδους εγρήγορσης.

Με το πέρασμα του χρόνου, οι ώρες κατά τις οποίες το μωρό είναι ξύπνιο επιμηκύνονται, ενώ ρόλο σε αυτό παίζει και η αλληλεπίδρασή του με τους γονείς.

Τα νεογέννητα ζητούν τροφή σε άστατες ώρες και δεν έχουν πρόγραμμα στον ύπνο.

Συνήθως, δε διακρίνουν τη μέρα από τη νύχτα. Μπορεί να κοιμούνται για περισσότερες ώρες την ημέρα και να ξυπνούν συχνά τη νύχτα ζητώντας γάλα.

Περίπου στην ηλικία των 6 – 8 εβδομάδων ζωής, τα βρέφη αναπτύσσουν κιρκάδιο ρυθμό. Αρχίζουν, δηλαδή, να κοιμούνται στη διάρκεια της νύχτας για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, τουλάχιστον 5 ωρών.

Το κλάμα του νεογέννητου

Το κλάμα αποτελεί τον σημαντικότερο τρόπο επικοινωνίας του νεογνού – βρέφους με τον γονιό. Το μωρό κλαίει, συνήθως, επειδή:

πεινάει
είναι λερωμένο
είναι κουρασμένο
νυστάζει
ζεσταίνεται ή κρυώνει
πονάει

Από τις πρώτες μέρες ζωής το κλάμα αρχίζει να διαφοροποιείται ανά περίσταση και οι γονείς μαθαίνουν, σταδιακά, να ξεχωρίζουν τα διαφορετικά είδη κλάματος.

Η ακοή του νεογέννητου

Το νεογέννητο:

Έχει ιδιαίτερα ανεπτυγμένη την αίσθηση της ακοής.
Έχει μνήμη της συχνότητας της φωνής της μητέρας του και ανταποκρίνεται διαφορετικά στη φωνή της από ότι στη φωνή μιας άλλης γυναίκας.
Ξεχωρίζει την ανθρώπινη φωνή από άλλους ήχους, καθώς και τη συναισθηματική χροιά της ομιλίας.
Αρχίζει να προσανατολίζεται προς τον ήχο.

Η όραση του νεογέννητου

Το νεογέννητο:

Έχει περιορισμένη οπτική οξύτητα και δεν εστιάζει καλά. Παρ’ όλα αυτά, φαίνεται να του αρέσει πολύ να κοιτάζει σε πρότυπα που μοιάζουν με πρόσωπα.
Δε μπορεί εύκολα να ξεχωρίσει χρώματα.
Προσηλώνει το βλέμμα για λίγο στα πρόσωπα και τα παρακολουθεί στη μέση γραμμή, ιδανικά σε απόσταση, περίπου, 25 εκατοστών.

Η όσφρηση και η γεύση του νεογέννητου

Η όσφρηση και η γεύση του νεογέννητου είναι ανεπτυγμένες ήδη από την ενδομήτρια περίοδο, γιατί η μυρωδιά και η γεύση του αμνιακού υγρού αλλάζει.

Το νεογέννητο:

Ξεχωρίζει τη μυρωδιά του μητρικού γάλακτος και προτιμά τη μυρωδιά της δικής του μητέρας.
Προτιμά τις γλυκές γεύσεις και αντιπαθεί τις πικρές και ξινές.

Αξίζει να τονίσουμε ότι το γάλα της ίδιας μητέρας μπορεί να έχει διαφορετική γεύση, ανάλογα με τη διατροφή κατά τον θηλασμό.

Έχει προταθεί ότι η έκθεση σε ποικιλία γεύσεων διευκολύνει την εισαγωγή των στερεών τροφών αργότερα.

Ακόμη, τις πρώτες εβδομάδες της ζωής του, το νεογέννητο:

Έχει αντανακλαστικά.
Μπορεί να στέκεται στα πόδια του όταν το κρατάτε από τα χέρια. Αυτό που δεν μπορεί να κάνει είναι να αλλάξει θέση χωρίς τη βοήθειά σας. Για παράδειγμα, από μπρούμυτα σε πλάγια και ανάσκελα.
Μπορεί να σφίγγει αντικείμενα μέσα στην παλάμη του, όπως, για παράδειγμα, το δάχτυλό σας.
Το μωρό σφίγγεται και τεντώνεται, καθώς γυμνάζει το μυικό του σύστημα.
Το νεογέννητο μπορεί να “μουγκρίζει”, ως αποτέλεσμα ήπιων κολικών.
Τρώει συχνά. Κάθε τρεις, περίπου, ώρες και αποκλειστικά γάλα.
Βήχει, φτερνίζεται και έχει συχνά λόξιγκα μετά το φαγητό, κάτι που είναι φυσιολογικό.

Αυτά είναι, λοιπόν, όλα όσα μπορεί να κάνει ένα νεογέννητο κατά τον πρώτο μήνα!

Στη συνέχεια, θα δούμε τι μπορεί να κάνει το μωρό σας αναλυτικά από την 1η έως και τη 10η εβδομάδα της ζωής του, εβδομάδα προς εβδομάδα.

Πριν ξεκινήσουμε, όμως, πρέπει να επισημάνουμε ότι κάθε μωρό αναπτύσσεται με τον δικό του ρυθμό και ότι τα παρακάτω αναπτυξιακά ορόσημα αναφέρονται κατά προσεγγιστικό τρόπο.

Αυτό σημαίνει ότι αν το παιδί σας δεν τα “φτάσει” όποτε αναμένεται – δηλαδή σύμφωνα με τον μέσο όρο – δεν υπάρχει απαραίτητα κάποια καθυστέρηση στην ανάπτυξή του.

Πριν πανικοβληθούμε, ρωτάμε τον παιδίατρό μας για οποιαδήποτε απορία σχετικά με την ανάπτυξη και την υγεία του μωρού μας.

Σίγουρα, τις πρώτες μέρες θα χρειαστείτε συχνά τις συμβουλές του, κάτι αναμενόμενο και λογικό. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να νιώθετε άσχημα, καθώς ο παιδίατρος του μωρού σας είναι ο συνοδοιπόρος σας σε αυτό το ταξίδι!

Έχοντας πει τα παραπάνω, είμαστε έτοιμοι να δούμε τι μπορεί να κάνει το μωρό μας ανά εβδομάδα – ορόσημο.

Ανάπτυξη μωρού ανά εβδομάδα

Το νεογέννητο την 1η Εβδομάδα

Την πρώτη εβδομάδα της ζωής του, το νεογέννητο μπορεί να χρησιμοποιεί τους μύες του για να στηρίζει το κεφάλι του.

Βέβαια, το μωρό μπορεί να υποστηρίξει το κεφάλι του στο λαιμό του για κάποια δευτερόλεπτα ανά φορά και όχι για πολύ ώρα.

Ακόμα, την πρώτη εβδομάδα το μωρό μπορεί να χαμογελάει όταν νιώθει ευχαρίστηση και ικανοποίηση.

Το νεογέννητο στις 4 εβδομάδες

Μέχρι την τέταρτη εβδομάδα της ζωής του το μωρό μπορεί να παρακολουθεί ήχους και συνομιλίες.

Ακόμη, προσπαθεί να εντοπίσει με το βλέμμα του τη φωνή σας.

Το βρέφος στις 5 εβδομάδες

Μπορεί να ανακαλύψει τον αντίχειρά του και αρχίζει να τον πιπιλίζει για να ηρεμεί.

Το βρέφος στις 6 εβδομάδες

Μέχρι την έκτη εβδομάδα της ζωής του, το μωρό θα μπορεί να σας αναγνωρίζει και να σας χαμογελά, ακόμα και αν δεν του μιλάτε.

Όταν του μιλάτε και χαμογελάτε, μπορεί και αλληλεπιδρά πιο έντονα μαζί σας.

Χαμογελάει, τινάζει τα πόδια του και βγάζει ήχους ικανοποίησης.

Επίσης, μπορεί να παίξει με τα χέρια και τα δάχτυλά του, ενώ μπορεί να κρατήσει κουδουνίστρα ο ήχος της οποίας του κινεί το ενδιαφέρον.

Το βρέφος στις 8 εβδομάδες

Έχοντας φτάσει στην 8η εβδομάδα, το βρέφος παίζει και πειραματίζεται με την κουδουνίστρα, κουνώντας την προς διάφορες κατευθύνσεις και ακολουθώντας τον ήχο με τα μάτια του.

Στρέφει το κεφάλι του προς την πηγή του ήχου και μπορεί να εστιάσει το βλέμμα του σε αντικείμενα που βρίσκονται σε απόσταση 25, περίπου, εκατοστών από το πρόσωπό του.

Ακόμη, το μωρό σας μπορεί, πλέον, να διακρίνει το χαμόγελο από την ομιλία.

Πιο συγκεκριμένα, χαμογελά όταν του χαμογελάτε και αντιδρά με διάφορους ήχους όταν του μιλάτε.

Το βρέφος στις 9 εβδομάδες

Στις 9 εβδομάδες το μωρό σας μπορεί να γυρίσει και να στηριχτεί στην πλάτη του, αν είναι τοποθετημένο στο πλάι.

Επίσης, αρχίζει και επιλέγει τις στάσεις ύπνου που το βολεύουν περισσότερο.

Το βρέφος στις 10 εβδομάδες

Μέχρι τη 10η εβδομάδα το μωρό σας μπορεί, πλέον, να αλληλεπιδράσει με διάφορα αντικείμενα.

Για παράδειγμα, δεν εστιάζει απλά το βλέμμα του σε ένα αντικείμενο, αλλά προσπαθεί και να το “πειράξει”.

Σε αυτό το στάδιο της ανάπτυξής του, το μωρό ανακαλύπτει τη δύναμή του.

Διαβάστε, επίσης, το τι πρέπει να κάνει ένα μωρό 2 μηνών.

Συχνές απορίες για τα νεογέννητα

Αφού καλύψαμε το τι μπορεί να κάνει ένα νεογέννητο τις πρώτες εβδομάδες της ζωής του, ήρθε η ώρα να απαντήσουμε σε κάποιες από τις πιο συχνές απορίες για τα νεογέννητα.

Ποιες είναι αυτές;

Πώς είναι το φυσιολογικό νεογέννητο;

Υπάρχουν κάποια χαρακτηριστικά του νεογέννητου, που μπορεί να φανούν περίεργα ή ανησυχητικά στη νέα μαμά, όμως είναι απολύτως φυσιολογικά.

Πιο συγκεκριμένα:

Η στάση του σώματός του είναι ακόμη εμβρυική.
Τα χεράκια και τα ποδαράκια βρίσκονται μαζεμένα σε κάμψη προς τον κορμό, ενώ κινούνται χωρίς τον έλεγχο του μωρού.

Αυτές οι μη ελεγχόμενες κινήσεις πραγματοποιούνται μέσα σε διάφορες φάσεις της ημέρας, πολλές φορές χωρίς κάποιο συγκεκριμένο ερέθισμα.

Τα δάχτυλα είναι κλειστά.
Το κεφαλάκι του βρίσκεται προς το πλάι, κάτω από μια συγκεκριμένη γωνία, και δεν μπορεί να το κινήσει κατά βούληση ή να το υποστηρίξει πάνω στο λαιμό του.
Το κεφάλι των νεογέννητων είναι μεγάλο σε σύγκριση με το σώμα του, ενώ τα άκρα κοντά.
Στην κορυφή και στο πίσω μέρος του κεφαλιού υπάρχουν δύο μαλακά σημεία (πρόσθια και οπίσθια πηγή).

Οι πηγές βρίσκονται στο σημείο συνένωσης διαφόρων οστών, τα οποία δημιουργούν το κρανίο.

Η πρόσθια πηγή κλείνει μέχρι τον 18ο μήνα και η οπίσθια μέχρι τον 3ο-4ο μήνα.

Τα αυτιά είναι πολύ μαλακά και εύκαμπτα.
Η κοιλιά φαίνεται φουσκωμένη και μεγάλη εξαιτίας των πολύ αδύνατων μυών.
Τα γεννητικά όργανα φαίνονται επίσης μεγάλα και φουσκωμένα, λόγω των ορμονών της μαμάς.
Μπορεί να εμφανίσει μια ήπια διόγκωση των μαστών, που οφείλεται στις ορμόνες της μητέρας και θα εξαφανιστεί με τον καιρό.
Το δέρμα του μπορεί να καλύπτεται με χνούδι ή να είναι ρυτιδωμένο και να ξεφλουδίζει, αν έχει ηλικία κύησης πάνω από 39-40 εβδομάδες. Αν το χρώμα του είναι γενικά ρόδινο και το δέρμα του απαλό, δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας.
Το χρώμα των ματιών του νεογέννητου δείχνει κάθε μέρα και διαφορετικό και οριστικοποιείται στον 6ο μήνα.
Το νεογέννητο αναπνέει από τη μύτη, ενώ οι αναπνοές του (30-40 το λεπτό) και ο καρδιακός παλμός του (120 το λεπτό) είναι πολύ συχνότερα από των ενηλίκων.

Πότε αποκτά αντισώματα το μωρό;

Το βρέφος σας ξεκινά να αποκτά αντισώματα προτού κιόλας γεννηθεί, μέσω του πλακούντα.

Μετά τη γέννησή του, εξασφαλίζει τα απαραίτητα αντισώματα που χρειάζεται μέσω του μητρικού γάλακτος.

Καθώς στηρίζεται αποκλειστικά στα αντισώματα της μητέρας του, τους πρώτους μήνες της ζωής του το βρέφος έχει μειωμένη άμυνα και μία απλή ίωση μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρή νόσηση.

Οπότε, μέχρι να χτίσει τη δική του άμυνα, πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί και να μην το εκθέτουμε σε ιογενείς ή μικροβιακές λοιμώξεις.

Επιτρέπονται οι επισκέψεις στο σπίτι με νεογέννητο;

Όταν έχετε ένα νεογέννητο στο σπίτι πρέπει να αποφεύγονται οι επισκέψεις, ειδικά τους πρώτους μήνες.

Όπως ήδη αναφέραμε, τα νεογέννητα είναι επιρρεπή σε όλα τα μικρόβια και πρέπει να αποφεύγεται η επαφή με πολλά άτομα.

Ειδικά όταν πρόκειται για άρρωστα άτομα ή μικρά παιδιά που, συνήθως, μεταφέρουν πολλές ιώσεις από το σχολείο.

Ούτως ή άλλως, οι πρώτες μέρες με το μωρό σας αποτελούν μια μεταβατική περίοδο, κατά την οποία μητέρα και παιδί προσπαθούν να βρουν τις ισορροπίες τους.

Οπότε, καλό είναι να κρατήσετε αυτόν τον χρόνο για εσάς και το μωρό σας, χωρίς πολλά άτομα μαζί σας.

Πότε μπορεί το νεογέννητο να βγει έξω;

Το μωρό σας μπορεί να βγει από το σπίτι σε πολύ μικρή ηλικία, αρκεί να είναι προστατευμένο από στοιχεία όπως ο αέρας, ο καπνός και ο ήλιος.

Ακόμη, αν θέλετε να βγάλετε βόλτα το νεογέννητο μωρό σας, πρέπει να αποφεύγετε τους κλειστούς χώρους με συνωστισμό, καθώς και την επαφή με άρρωστα άτομα (κυρίως παιδιά).

Αυτό, βέβαια, είναι – όπως είπαμε – κάτι που θα πρέπει να αποφεύγετε και στο σπίτι.

Όσον αφορά τη βόλτα με αυτοκίνητο, είναι υποχρεωτικό το κάθισμα αυτοκινήτου, το οποίο πρέπει να πληροί όλες τις προϋποθέσεις για μέγιστη ασφάλεια στο αυτοκίνητο.

Αυτό πρέπει να είναι τοποθετημένο στα πίσω καθίσματα ή στη θέση του συνοδηγού – εφόσον δεν υπάρχει αερόσακος – και στερεωμένο στο αυτοκίνητο ώστε να κοιτάζει πίσω.

Τέλος, το βρέφος πρέπει να είναι δεμένο με τη ζώνη ασφαλείας του παιδικού καθίσματος.

Γενικές συμβουλές προς τους γονείς

Ως νέοι γονείς – και όχι μόνο – η ανάπτυξη του μωρού σας είναι ένα θέμα που μονίμως θα σας απασχολεί και θα σας αγχώνει, ειδικά τους πρώτους μήνες της ζωής του.

Πρέπει, όμως, να έχετε υπόψη κάθε στιγμή ότι δεν πρέπει να πιέσετε το μωρό σας να κάνει πράγματα, τα οποία φαίνεται ότι δεν μπορεί να κάνει.

Βασικός σας ρόλος θα είναι να του δίνετε συνεχώς ερεθίσματα εξέλιξης, για να ανταποκριθεί σταδιακά στις δυνατότητές του.

Τι μπορείτε να κάνετε:

✓ Παρατηρείστε το μωρό σας.

✓ Ειδικά όταν κλαίει:

Πάρτε το αγκαλιά, μιλήστε του, σιγοτραγουδήστε του. Το μωρό δεν «κακομαθαίνει» σε αυτή την ηλικία!
Ένα χαλαρό φάσκιωμα βοηθά κάποια μωρά να ηρεμήσουν τις πρώτες εβδομάδες ζωής.

Με τον τρόπο αυτό μιμούμαστε ένα χώρο στο νεογνό παρόμοιο με αυτό της μήτρας.

Βάλτε το στο στήθος, αν θηλάζει.
Χρησιμοποιήστε χαλαρωτική μουσική ή κουδουνίστρα.
Χρησιμοποιήστε πιπίλα (μετά τις 40 ημέρες ζωής).
Προσπαθήστε σταδιακά να του μάθετε τη διαφορά μέρας και νύχτας.

Την ημέρα ανοίξτε τις κουρτίνες, παίξτε μαζί του. Τη νύχτα χαμηλώστε τον φωτισμό, μιλήστε του λιγότερο. Περίπου στην ηλικία των 6-8 εβδομάδων, το βρέφος θα μάθει ότι η νύχτα είναι για να κοιμάται.

Τι μπορεί να κάνει ένα νεογέννητο – Συμπερασματικά

Αν αναρωτιέστε το τι μπορεί να κάνει ένα νεογέννητο, το συγκεκριμένο άρθρο θα σας δώσει όλες τις απαντήσεις που χρειάζεστε.

Βέβαια, καλό είναι να θυμόμαστε ότι κάθε βρέφος έχει τον δικό του χαρακτήρα και ιδιοσυγκρασία. Αυτά μπορούν να επηρεάσουν πολλά πράγματα από τους πρώτους κιόλας μήνες της ζωής του.

Όπως, για παράδειγμα, το πόσο τρώει, πόσο κοιμάται, πόσο δραστήριο είναι ή πώς απαντάει σε διάφορα ερεθίσματα, πόσο γκρινιάζει ή πόσο χαμογελάει, και άλλα.

Τα χαρακτηριστικά αυτά θα καθορίσουν σε μεγάλο βαθμό την αλληλεπίδρασή σας με το μωρό σας, ενώ μέχρι να το “γνωρίσετε” – ειδικά τους πρώτους μήνες – πολύ συχνά μπορεί να ανησυχείτε.

Αυτό το διάστημα, είναι πολύ σημαντικό να έχετε δίπλα σας τον παιδίατρό σας, για να εξασφαλίσετε μαζί την καλή υγεία και τη σωστή ανάπτυξη του μωρού σας.

Αν αναζητάτε παιδίατρο στην Αθήνα, επικοινωνήστε μαζί μας.

Η παιδίατρος Μαρία – Ελένη Βαρανάκη θα αναλάβει τη συστηματική παρακολούθηση του νεογνού – βρέφους σας και θα γίνει ο συνοδοιπόρος σας σε αυτό το υπέροχο ταξίδι!

Τηλέφωνα επικοινωνίας: +30 211 41 90 223, +30 693 6683731, E- Mail: [email protected]