Αντενδείξεις θηλασμού: Πότε απαγορεύεται

July 7, 2021 by varanaki

Αν αναρωτιέστε ποιες είναι οι πραγματικές αντενδείξεις θηλασμού, τότε βρίσκεστε στο σωστό μέρος.

Εδώ θα εξετάσουμε όλες τις περιπτώσεις κατά τις οποίες ο θηλασμός απαγορεύεται ή αντενδείκνυται, αλλά και τις περιπτώσεις που – παρά το τι πιστεύουν πολλοί – επιτρέπεται.

Ας ξεκινήσουμε!

Αδιαμφισβήτητα, ο μητρικός θηλασμός είναι εξαιρετικά ωφέλιμος, τόσο για το μωρό, όσο και για τη θηλάζουσα μητέρα.

Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο οι ειδικοί συνιστούν τον αποκλειστικό μητρικό θηλασμό κατά τους πρώτους έξι μήνες της ζωής του μωρού.

Βέβαια, αν και οι περισσότερες μητέρες μπορούν να θηλάσουν, σε ειδικές περιπτώσεις ο θηλασμός απαγορεύεται ή προτείνεται να αποφεύγεται.

Για παράδειγμα, όταν η μητέρα δεν μπορεί να παράγει ένα υγιές μητρικό γάλα, όταν παίρνει συγκεκριμένα φάρμακα, όταν έχει διαγνωστεί με συγκεκριμένες ασθένειες, κ.ά.

Πάμε να δούμε αναλυτικά το πότε απαγορεύεται ο θηλασμός, σύμφωνα με το Ινστιτούτο Υγείας Παιδιού.

Απόλυτες αντενδείξεις θηλασμού: Πότε απαγορεύεται

Σε ελάχιστες περιπτώσεις, ο θηλασμός απαγορεύεται αυστηρά.
Οι αιτίες αφορούν, συνήθως, τη μητέρα, αλλά σε μερικές περιπτώσεις ο θηλασμός μπορεί να απαγορευτεί και λόγω συγκεκριμένων ιατρικών αναγκών του βρέφους.

Όσον αφορά τα αίτια από τη μητέρα, οι αντενδείξεις μητρικού θηλασμού είναι οι εξής:

Μεταδοτικές ασθένειες

Οι γυναίκες με ορισμένες ασθένειες και λοιμώξεις απαγορεύεται να θηλάσουν, λόγω του κινδύνου μετάδοσης της ασθένειας ή της μόλυνσης στο βρέφος που θηλάζει.

Εάν ανήκετε σε κάποια από τις παρακάτω κατηγορίες, δεν κάνει να θηλάσετε το μωρό σας:

Μητέρες θετικές στον Ανθρώπινο Τ – Λεμφοτρόπο Ιό Ι και ΙΙ (HTLV Type I & II).
Στις αναπτυγμένες χώρες, οι οροθετικές για τον ιό HIV μητέρες.
Μητέρες με μη θεραπευθείσα βρουκέλωση.
Μητέρες με ενεργό μή – θεραπεύσιμη φυματίωση.

Σε αυτή την περίπτωση, μπορεί να δοθεί το γάλα με άντληση, καθώς δε θεωρείται ότι περνάει το μυκοβακτηρίδιο στο γάλα, ενώ μετά 2 και πλέον εβδομάδες από την έναρξη της θεραπείας η μητέρα μπορεί να θηλάσει απευθείας.

Μητέρες με δερματικές βλάβες απλού έρπητα τύπου Ι στο στήθος.

Για όσο διάστημα υπάρχουν οι αλλοιώσεις, το γάλα μπορεί να δοθεί με άντληση, καθώς δε θεωρείται ότι περνάει ο ιός στο γάλα.

Οι μητέρες οι οποίες εκδηλώνουν ανεμευλογιά (έρπητα ζωστήρα) 5 ημέρες πριν έως και 2 ημέρες μετά τον τοκετό.

Η μητέρα απομονώνεται από το βρέφος και, συνεπώς, δε θηλάζουν αυτό το διάστημα, αλλά το μητρικό γάλα μπορεί να δοθεί μετά από άντληση.

Φάρμακα και θηλασμός: Αντενδείξεις

Ορισμένα φάρμακα και φαρμακευτικές αγωγές είναι γνωστό ότι είναι επικίνδυνα για τα βρέφη.

Οπότε, ο θηλασμός κατά το διάστημα χορήγησής τους στη μητέρα απαγορεύεται, καθώς αυτά μπορούν να μεταδοθούν στο μωρό μέσω του μητρικού γάλακτος.

Με βάση αυτό το γεγονός, ο θηλασμός δεν επιτρέπεται σε:

Μητέρες που λαμβάνουν αντιμεταβολίτες ή χημειοθεραπεία.
Μητέρες που λαμβάνουν διαγνωστική ή θεραπευτική ακτινοβολία με ραδιοϊσότοπα (για όσο διάστημα υπάρχει το ραδιενεργό φάρμακο στο μητρικό γάλα).
Περίπτωση χορήγησης στη μητέρα φαρμάκων που αντενδείκνυνται στον μητρικό θηλασμό.

Χρήση ναρκωτικών ουσιών

Η χρήση ναρκωτικών ουσιών στον θηλασμό απαγορεύεται αυστηρά, είτε πρόκειται για συστηματική, είτε για μεμονωμένη χρήση.

Κι αυτό, επειδή οι επιβλαβείς ουσίες περνούν στο γάλα, προκαλώντας σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία του μωρού που θηλάζει.

Μάλιστα, τα κατάλοιπα αυτών των ουσιών παραμένουν στον οργανισμό του βρέφους για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Εδώ να σημειώσουμε ότι οι μητέρες που είναι σε πρόγραμμα απεξάρτησης με μεθαδόνη και είναι οροαρνητικές για τον ιό HIV μπορούν να θηλάσουν.

Όσον αφορά τα αίτια από το βρέφος, αυτά αφορούν, συνήθως, ορισμένα μεταβολικά νοσήματα του νεογνού.

Πιο αναλυτικά:

Μεταβολικά νοσήματα νεογνού

Τα περισσότερα μωρά μπορούν να θηλάσουν.

Ακόμη και βρέφη που γεννιούνται πρόωρα, με σύνδρομο Down ή με παθήσεις όπως σχιστία χείλους (λαγόχειλο – λυκόστομα) και υπερώια.

Δηλαδή, μωρά που μπορεί να μην μπορούν να πάρουν αμέσως το στήθος, αλλά μπορούν, αρχικά, να πάρουν αντλημένο μητρικό γάλα και, στη συνέχεια, να θηλάσουν με επιτυχία.
Μάλιστα, σε αυτές τις περιπτώσεις, η μητέρα μπορεί να δημιουργήσει μία ατομική τράπεζα γάλακτος, αποθηκεύοντας το μητρικό γάλα, μέχρι να το χρειαστεί το μωρό.

Υπάρχουν, όμως, μερικές σπάνιες γενετικές μεταβολικές παθήσεις, οι οποίες καθιστούν τον θηλασμό μη δυνατό όταν το μωρό γεννιέται με αυτές.

Μία από αυτές είναι οι γαλακτοζαιμία και σε αυτήν την περίπτωση απαιτείται χορήγηση ειδικά τροποποιημένου γάλακτος ελεύθερου λακτόζης.

Σε άλλες διαταραχές του ενδογενούς μεταβολισμού, όπως φαινυλκετονουρία, νόσος με οσμή ούρων σαν σιρόπι σφενδάμου, ο θηλασμός μπορεί να διατηρηθεί σε συνδυασμό με ειδικό συμπλήρωμα.

Βέβαια, απαιτείται στενή παρακολούθηση του βρέφους ως προς τη σωματική και ψυχοκινητική ανάπτυξη και τις ανάλογες βιοχημικές παραμέτρους.

Αυτές είναι, λοιπόν, οι περιπτώσεις κατά τις οποίες απαγορεύεται αυστηρά ο θηλασμός.

Υπάρχουν, όμως, και ορισμένες περιπτώσεις στις οποίες – αν και προτείνεται να αποφεύγεται – ο θηλασμός μπορεί να πραγματοποιηθεί υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις.

Πρόκειται για τις σχετικές αντενδείξεις θηλασμού, που θα δούμε αμέσως τώρα!

Σχετικές Αντενδείξεις θηλασμού: Πότε προτείνεται να αποφεύγεται

Σύμφωνα με τις οδηγίες του Ινστιτούτου Υγείας Παιδιού σχετικά με τον θηλασμό, ο θηλασμός δεν επιτρέπεται σε:

Μητέρες θετικές για ιό ηπατίτιδας C, εφόσον έχουν πληγωμένες θηλές. Ο θηλασμός καλό είναι να αποφεύγεται μέχρι να επουλωθούν οι πληγές.
Μητέρες οροθετικές για τον κυτταρομεγαλοϊό (CMV) με πρόωρα νεογνά.

Στα πρόωρα νεογνά με ΠΧΒΓ, η απόφαση για χορήγηση μητρικού γάλακτος πρέπει να σταθμίσει τα οφέλη του μητρικού γάλακτος έναντι του κινδύνου λοίμωξης από CMV.

Η κατάψυξη μειώνει σημαντικά το ιικό φορτίο.

Κι αυτό, επειδή με την παστερίωση ο ιός εξουδετερώνεται, αλλά, παράλληλα, καταστρέφει και σημαντικούς βιολογικούς παράγοντες του γάλακτος.

Μητέρες με απόστημα μαστού, εφόσον η εκροή πύου γίνεται από σημείο κοντά στη θηλή / θηλαία άνω. Ο θηλασμός μπορεί να συνεχιστεί από το άλλο στήθος, ενώ ο πάσχων μαστός πρέπει να αδειάζει τακτικά.

Σε αυτό το σημείο, έχουμε εξετάσει όλες τις απόλυτες, αλλά και σχετικές αντενδείξεις μητρικού θηλασμού, σύμφωνα με τις οδηγίες του Ινστιτούτου Υγείας Παιδιού.

Εφόσον, λοιπόν, γνωρίζουμε το πότε απαγορεύεται ο θηλασμός, στη συνέχεια θα δούμε το πότε αυτός επιτρέπεται, παρά την κοινή πεποίθηση.

Πότε επιτρέπεται ο θηλασμός

Σε αντίθεση με το τι μπορεί να πιστεύουν πολλοί, ο θηλασμός επιτρέπεται στις ακόλουθες καταστάσεις:

Πυρετός / λοίμωξη της μητέρας

Εκτός από τις ιογενείς λοιμώξεις που αναφέραμε στις αντενδείξεις, στις υπόλοιπες περιπτώσεις ο θηλασμός επιτρέπεται.

Δηλαδή, κατά τη διάρκεια απλών λοιμώξεων και παθήσεων, όπως το κοινό κρυολόγημα, η γρίπη, ο πυρετός, οι γαστρεντερικές λοιμώξεις, κ.λπ., τα μωρά μπορούν να θηλάσουν.

Με την προϋπόθεση, φυσικά, να τηρούνται οι κατάλληλες προφυλάξεις και μέτρα υγιεινής.

Μάλιστα, κατά τη διάρκεια τέτοιων λοιμώξεων είναι καλό να συνεχίζεται ο θηλασμός, καθώς το μητρικό γάλα περιέχει αντισώματα κατά της μόλυνσης, κάτι που θα προστατεύσει το μωρό από την ίδια τη μόλυνση.

Μαστίτιδα

Σε αυτή την περίπτωση ο θηλασμός όχι μόνο επιτρέπεται, αλλά και ενθαρρύνεται, καθώς αποτελεί και θεραπεία για τη μαστίτιδα.

Δυστυχώς, σε πολλές περιπτώσεις μαστίτιδας ο θηλασμός διακόπτεται, κάτι που αυξάνει τον κίνδυνο επιπλοκών, όπως είναι η δημιουργία αποστήματος.

Χρόνια προβλήματα υγείας της μητέρας

Πολλοί πιστεύουν ότι χρόνια προβλήματα υγείας της μητέρας, όπως ο διαβήτης, η επιληψία, η κατάθλιψη, η υπέρταση, οι καρδιοπάθειες, κ.ά., δεν καθιστούν δυνατό τον θηλασμό.

Στην πραγματικότητα, αν και αυτές οι περιπτώσεις απαιτούν εντατική υποστήριξη και στενή παρακολούθηση, τόσο της μητέρας, όσο και του μωρού, από εξειδικευμένους επαγγελματίες υγείας, δεν αποτελούν αντενδείξεις μητρικού θηλασμού.

Με άλλα λόγια, μία μητέρα με κάποιο χρόνιο πρόβλημα υγείας μπορεί να θηλάσει επιτυχώς με την κατάλληλη ιατρική καθοδήγηση.

Φάρμακα

Όπως ήδη αναφέραμε, ορισμένα φάρμακα και θεραπευτικές αγωγές είναι ακατάλληλα για θηλασμό.

Βέβαια, υπάρχουν και φάρμακα συμβατά με τον θηλασμό ή ακόμα και εναλλακτικές επιλογές κατάλληλες για θηλασμό. Για παράδειγμα, η χρήση αντιεπιληπτικών φαρμάκων δεν οδηγεί σε παρενέργειες στο μωρό.

Σε οποιαδήποτε περίπτωση, οι μητέρες θα πρέπει να συμβουλεύονται τον πάροχο ιατρικής φροντίδα τους για το θέμα λήψης οποιουδήποτε φαρμάκου κατά τον θηλασμό.

Ίκτερος και θηλασμός

Αν και πολλοί έχουν τη λανθασμένη εντύπωση ότι ο ίκτερος προκαλείται στα νεογέννητα τις πρώτες μέρες της ζωής τους από το μητρικό γάλα, στην πραγματικότητα ισχύει το αντίθετο.

Το μητρικό γάλα είναι πολύ σημαντικό, καθώς συντελεί στην αποβολή της χολερυθρίνης από τον οργανισμό του μωρού και οδηγεί σε αυξημένο αριθμό κενώσεων.

Οπότε, ο θηλασμός σε περιπτώσεις ικτέρου ενθαρρύνεται, με την προϋπόθεση ότι το μωρό θηλάζει ικανοποιητικά και ότι η μητέρα έχει επαρκή παραγωγή.

Η περίπτωση στην οποία αντενδείκνυται ο θηλασμός είναι όταν υπάρχει αμέσου τύπου υπερχολερυθριναιμία. Τότε το θέμα πρέπει να διερευνηθεί περαιτέρω, καθώς υποκρύπτει παθολογικά αίτια.

Για παράδειγμα, με αύξηση της χολερυθρίνης μπορεί να εκδηλωθεί η γαλακτοζαιμία.

Προωρότητα και θηλασμός

Στην περίπτωση πρόωρου νεογνού, η μητέρα μπορεί να ξεκινήσει από νωρίς τακτικές αντλήσεις με κατάλληλο θήλαστρο, για να διατηρήσει επαρκή παραγωγή γάλακτος.

Όταν το βρέφος ωριμάσει, μπορεί, αρχικά, να πίνει το αντλημένο μητρικό γάλα με μπουκάλι, ενώ σταδιακά και με την κατάλληλη υποστήριξη μπορεί να αρχίσει να θηλάζει κανονικά.

Ανατομικές δυσμορφίες

Κάποιες ανατομικές δυσμορφίες, όπως το λαγόχειλος / λυκόστομα, κοντός χαλινός γλώσσας, κ.λπ., μπορούν να προκαλέσουν κάποιες πρακτικές δυσκολίες στον θηλασμό.

Σε αυτή την περίπτωση η μητέρα μπορεί να ζητήσει επιπλέον υποστήριξη για να συνεχίσει τον θηλασμό μέχρι τη χειρουργική αποκατάσταση της βλάβης.

Κάπνισμα

Αν και επιβλαβές για την υγεία της μητέρας, το κάπνισμα δε συγκαταλέγεται στις αντενδείξεις θηλασμού.

Βέβαια, καλό είναι η μητέρα να περιορίσει τον αριθμό των τσιγάρων και να αποφεύγει να καπνίσει μέσα στο σπίτι.

Χρήση αλκοόλ (περιστασιακή)

Η θηλάζουσα μητέρα μπορεί να προβεί σε περιστασιακή χρήση αλκοόλ, όμως προτείνεται η αποφυγή του θηλασμού για δύο με τέσσερις ώρες μετά την κατανάλωσή του.

Η συχνή χρήση αλκοόλ δεν συνίσταται κατά τον θηλασμό, καθώς ελαττώνει την παραγωγή μητρικού γάλακτος και μπορεί να επηρεάσει αρνητικά το βρέφος.

Επεμβάσεις πλαστικής στο μαστό

Οι μητέρες που έχουν κάνει κάποια επέμβαση πλαστικής μαστού μπορούν να θηλάσουν χωρίς πρόβλημα.

Σε περίπτωση που η παραγωγή γάλακτος είναι ανεπαρκής, τότε μπορούν να απευθυνθούν σε κάποιον πιστοποιημένο σύμβουλο γαλουχίας για την αντιμετώπιση του ζητήματος.

Πολύδυμος κύηση

Οι μητέρες με δίδυμα αλλά και περισσότερα μωρά μπορούν να θηλάσουν αποκλειστικά, όπως και οι μητέρες με ένα μωρό.

Μπορεί, βέβαια, να χρειαστούν καθοδήγηση σχετικά με συγκεκριμένες τεχνικές και στάσεις θηλασμού που θα τις βοηθήσουν να το καταφέρουν.

Λίγα λόγια για τις μητέρες που μπορεί να μην καταφέρουν να θηλάσουν

Το να θέλετε να θηλάσετε το μωρό σας και για κάποιο λόγο να μην το καταφέρετε μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την ψυχική σας υγεία.

Είναι απόλυτα λογικό να νιώσετε θυμό, απογοήτευση και στενοχώρια, αλλά και να χρειαστείτε χρόνο για να διαχειριστείτε τα συναισθήματά σας.

Σε αυτή την περίπτωση, μπορεί να σας βοηθήσει το να συζητήσετε το τι νιώθετε με τον γιατρό σας, τον σύντροφό σας ή κάποιον που εμπιστεύεστε.

Σίγουρα, μπορεί να πρόκειται για μία δύσκολη κατάσταση, όμως θα πρέπει να έχετε υπόψη ότι ο θηλασμός δεν αποτελεί τον μοναδικό τρόπο για να παρέχετε μια θρεπτική διατροφή στο μωρό σας και να δημιουργήσετε μια στενή σχέση μαζί του.

Υπάρχουν εναλλακτικές, όπως το μητρικό γάλα από δότη ή η βρεφική φόρμουλα.

Κάθε φορά, λοιπόν, που θα κρατάτε το μωρό σας για να το ταΐσετε με το μπιμπερό, θα ενισχύεται το δέσιμό σας μαζί του.

Να θυμάστε

Επειδή δε μπορείτε να θηλάσετε, δε σημαίνει ότι δε μπορείτε να είστε μια υπέροχη μητέρα και το μωρό σας ένα ευτυχισμένο και υγιές παιδί!

Αντενδείξεις μητρικού θηλασμού

Ελπίζουμε με το συγκεκριμένο άρθρο να έχουμε απαντήσει ικανοποιητικά σε όλες σας τι απορίες σχετικά με τις πραγματικές αντενδείξεις θηλασμού!

Για απορίες σχετικά με θέματα υγείας κατά τον θηλασμό πρέπει πάντα να συμβουλεύεστε τον πάροχο ιατρικής φροντίδας σας ή τον παιδίατρο του μωρού σας.

Αν χρειάζεστε συμβουλευτική θηλασμού μη διστάσετε να επικοινωνήσετε με την παιδίατρο Μαρία – Ελένη Βαρανάκη.

Τηλέφωνα επικοινωνίας: +30 211 41 90 223, +30 693 6683731, E- Mail: [email protected]